Ja wiem, że wakacje, że piękna pogoda… (chociaż w tym roku coś różnie z nią bywa:P), ale nie zwalniamy tempa! 😀

Lecimy dalej z angielskimi formami czasowymi! Dziś pod lupę bierzemy Present Perfect – formę, z którą baaaaardzo wielu moich Kursantów ma problemy. Przy okazji przypominam, że już w najbliższy czwartek 09.07. o godz. 16:00 możecie obejrzeć kolejną mini-lekcję angielskiej gramatyki na żywo na naszym fanpage’u [KLIK]. Będę omawiać formę Past Continuous (o której poczytać możesz w tym wpisie) – zatem będzie to doskonała możliwość powtórki i utrwalenia tego tematu 🙂

Zacznijmy standardowo od samej nazwy:

Present – teraźniejszy

Perfect – aspekt dokonany

Zatem już na początku napotykamy na pierwszą przeszkodę w “ogarnięciu” tej formy – jak to teraźniejszy i dokonany jednocześnie? To tak można?! 😛

Otóż forma Present Perfect nie funkcjonuje jako czas teraźniejszy w naszym – polskim – rozumowaniu. To określenie “Present” w nazwie to raczej informacja, że ta forma NAWIĄZUJE do teraźniejszości. I tak to sobie zapamiętaj 🙂

Konstrukcja zdań:

TWIERDZENIE:

+ HAVE/HAS* + CZASOWNIK+ED/CZASOWNIK W III FORMIE + RESZTA ZDANIA

*dla he/she/it

PRZECZENIE:

+ HAVEN’T/HASN’T + CZASOWNIK+ED/CZASOWNIK W III FORMIE + RESZTA ZDANIA

PYTANIE ZAMKNIĘTE:

HAVE/HAS + + CZASOWNIK+ED/CZASOWNIK W III FORMIE + RESZTA ZDANIA

PYTANIE OTWARTE:

[ZAIMEK] + HAVE/HAS + + CZASOWNIK+ED/CZASOWNIK W III FORMIE + RESZTA ZDANIA

Jeżeli nie do końca rozumiesz różnicę między pytaniami zamkniętymi i otwartymi, zajrzyj do wpisu o Present Simple – tam jest to wyjaśnione [KLIK].

Listę czasowników nieregularnych znajdziesz tutaj [KLIK].

Dobrze! Teoria – czyli tworzenie zdań w formie Present Perfect – już opanowana (mam nadzieję):D Zatem teraz pora na większy challenge, a mianowicie….

Kiedy użyję Present Perfect?

Zazwyczaj gdy objaśniam tę formę moim Kursantom na zajęciach, zaczynam od zwrócenia ich uwagi na fakt, że w przełożeniu na język polski zdania w Present Perfect będą miały dwie formy:

• przeszłą dokonaną;
• teraźniejszą.

Pewnie teraz to dopiero łapiesz się za głowę z takim “whaaaaaaaaaaaaat?!” w oczach 😛 Wiem, że to wydaje się dość skomplikowane i sprzeczne, że jedna forma czasowa w angielskim może przybrać dwie formy czasowe w polskim. Ale tak jest i kropka 😉

Zatem teraz na tych formach się skupmy. Pokażę Ci która forma łączy się z konkretnym kontekstem użycia Present Perfect w języku angielskim.

1. Polska forma przeszła dokonana – gdy mówimy, że coś się wydarzyło/coś zrobiliśmy – ALE! nie mówimy kiedy, nie wynika to konkretnie z kontekstu wypowiedzi/rozmowy, nie jest to po prostu w tej chwili ważne – ważne jest to, że to się po prostu stało – np. Mój mąż kupił sobie tablet.
2. Polska forma teraźniejsza – gdy mówimy, że coś się dzieje/coś robimy OD JAKIEGOŚ CZASU – UWAGA! to “od jakiegoś czasu” musi być wówczas określone w zdaniu/kontekście wypowiedzi – np. Jestem mężatką OD 3 LAT.

I tyle 😀 Nie taki diabeł straszny, co? 😛

Jak to ogarnąć?

Pamiętasz, jak we wpisie o Past Simple [KLIK] bardzo mocno podkreślałam, że aby poprawnie użyć tej formy w języku angielskim, MUSIMY albo bezpośrednio w zdaniu, albo w kontekście wypowiedzi PODAĆ MOMENT Z PRZESZŁOŚCI, w którym dana czynność/sytuacja miała miejsce?

Teraz już chyba rozumiesz dlaczego? 😉

Otóż właśnie dlatego, że w angielskim jest jeszcze forma Present Perfect, której użyjemy w polskich zdaniach również zawierających formę przeszłą dokonaną czasownika (jak w Past Simple) Z TĄ RÓŻNICĄ, że w przypadku Present Perfect NIE WIEMY kiedy dokładnie coś miało miejsce.

Zazwyczaj to, że “nie wiemy” wynika z faktu, że po prostu na dany moment wypowiedzi ta informacja nie jest ważna. Liczy się efekt 😉 Jak w moim przykładzie o moim mężu, który kupił sobie ten nieszczęsny tablet (:P). Nie zależy mi na tym, żeby Ci powiedzieć kiedy tego zakupu dokonał. Chcę Ci po prostu obwieścić, że coś takiego zrobił i w efekcie ma superdrogi gadżet (czy przydatny….? nie wiem 😛 Ważne, że mąż szczęśliwy:P).

Żeby pokazać Ci wyraźniej różnicę, posłużę się przykładami:

a. My husband bought a tablet 2 weeks ago. (Past Simple – bo mówię kiedy to zrobił i akurat w tym momencie jest to ważna informacja, zatem zamieszczam ją w zdaniu) – polski: Mój mąż kupił tablet 2 tygodnie temu.

b. My husband has bought a tablet. (Present Perfect – bo nie mówię kiedy to zrobił i w tym momencie zupełnie nie jest to istotne; liczy się dla mnie teraz tylko to, żeby powiedzieć Ci, że to zrobił) – polski : Mój mąż kupił tablet.

Jak zatem widzisz, formy Past Simple i Present Perfect mają takie same tłumaczenie na język polski. Zmienia się tylko (albo raczej AŻ) kontekst wypowiedzi i to, jaką informację ja tak naprawdę chciałam Ci przekazać.

Drugi kontekst użycia Present Perfect – czyli gdy w języku polskim pojawia się forma teraźniejsza czasownika – to zawsze będzie sytuacja, która zaczęła się w przeszłości i trwa do dziś. Tutaj może się mieszać (i zazwyczaj tak jest!) z formą Present Simple, która również w tłumaczeniu na polski ma teraźniejszą formę czasownika. Jak zatem “wyczuć” różnicę?

Ponownie najlepiej zobrazować to na przykładach:

a. I work as a teacher. (Present Simple – bo po prostu stwierdzam fakt dotyczący pewnej “stałej” w moim życiu, jaką jest mój zawód) – Pracuję jako nauczyciel.

b. I have worked as a teacher FOR 10 YEARS. (Present Perfect – bo tutaj już dodaję informację OD JAKIEGO CZASU to robię, jest to akurat teraz ważna informacja) – Pracuję jako nauczyciel od 10 lat.

Ponownie dwie różne formy czasowe w języku angielskim mają takie same tłumaczenie czasownika na język polski. Jaki z tego wniosek?

KONTEKST, KONTEKST I JESZCZE RAZ KONTEKST 😉

Wiem, że powtarzam do znudzenia, ale to jest “clue” zrozumienia angielskich form czasowych. W zależności od tego O CZYM MÓWIĘ i W JAKIEJ SYTUACJI padają moje słowa będę dobierać angielską formę czasową.

Przydatne określenia

Forma Present Perfect ma kilka “zaprzyjaźnionych” określeń czasowych, które pojawiając się w naszej wypowiedzi będą niejako “narzucały” użycie właśnie Present Perfect.

Te określenia to:

• since – polski: “od” – np. since 2007 – pamiętaj, aby zawsze łączyć z “punktem startowym” danej czynności – np. I have known my best friend since primary school. [Znam moją najlepszą przyjaciółkę od podstawówki.];
• for – polski “od/przez” – np. for 10 years – pamiętaj, aby zawsze łączyć z okresem czasu, przez który wykonujesz daną czynność (cały okres od początku aż do teraz) – np. I have been a teacher for 10 years. [Jestem nauczycielem od 10 lat.];
• already – polski: “już” w znaczeniu “już to zrobiłem i mam z głowy;)” – np. I have already booked my holiday. [Zarezerwowałam już swoje wakacje.];
• yet – polski: “jeszcze/już (to drugie tylko w pytaniu” – np. I haven’t done shopping yet. [Nie zrobiłam jeszcze zakupów.], Have you eaten your soup yet? [Zjadłeś już swoją zupę?];
• just – polski: “właśnie” – np. I have just made a coffee. [Właśnie zrobiłam kawę.];
• recently – polski: ostatnio – np. I’ve recently met my friends in the park. [Spotkałam ostatnio swoich znajomych w parku.];
• so far – polski: póki co – np. My daughter has learnt crawling and standing so far. [Moja córka nauczyła się raczkować i stawać póki co.].

Tych wyrażeń jeszcze kilka by się znalazło, ale te z listy powyżej to takie “must-be-learnt” w przypadku Present Perfect 😉 Zatem jeżeli któreś z nich pojawia się w zdaniu, które chcesz wypowiedzieć, powinna zapalić Ci się w głowie lampka o nazwie “Present Perfect” właśnie 😀

Ufff…. dobrnęliśmy do końca lekcji – GRATULACJE! 🙂

Mam nadzieję, że teraz ogarniasz Present Perfect 😀

A jeśli nie, to w czwartek 16.07. będę prowadzić live’a na naszym fanpage’u [KLIK] na ten temat – być może taka forma bardziej do Ciebie “przemówi”.

Przypominam, że jeszcze tylko do 17. lipca możesz skorzystać z naszej Darmowej Konsultacji Językowej Online [KLIK]. Zatem jeżeli chcesz, abym osobiście wytłumaczyła Ci jakieś gramatyczne zagadnienie (i nie tylko – temat konsultacji zależy od Ciebie), zapisz się bez wychodzenia z domu! [KLIK]

A jeżeli masz ochotę w trakcie wakacji podszkolić intensywniej swój angielski, zachęcam do wykupienia jednego z naszych Pakietów Lekcji Online – pełną ofertę znajdziesz tutaj [KLIK].

Za tydzień powędrujemy do PRZYSZŁOŚCI!

Lecimy dalej MISTRZU!

STAY TUNED!

Love,

Iga