Cześć! Zgodnie z obietnicą z poprzedniego wpisu postaram się dziś wytłumaczyć Ci użycie formy Present Simple w języku angielskim. Raz na zawsze!
Zacznijmy od samej nazwy: Present – teraźniejszy; Simple – prosty. Zatem jest to forma czasowa używana przede wszystkim do mówienia o teraźniejszości (choć nie tylko! – o tym za chwilę). Ta „prostota” odnosi się zarówno do konstrukcji jak i znaczenia.
Zacznijmy od konstrukcji (na swoich zajęciach zawsze rozrysowuję takie „wzory” na tablicy. Tutaj postaram się zachować czytelność tych rysunków :D):
ZDANIE TWIERDZĄCE
+ CZASOWNIK (+S/ES)* + RESZTA ZDANIA
*dla he/she/it
ZDANIE PRZECZĄCE
+ DON’T/DOESN’T + CZASOWNIK + RESZTA ZDANIA
Pamiętaj, że są 2 rodzaje pytań:
- Zaczynające się po polsku od „Czy…?” (tzw. pytania zamknięte)
- Zaczynające się od zaimka pytającego, np. „Kiedy”, „Gdzie”, „Co” itp. (tzw. pytania otwarte)
W języku angielskim w każdej formie czasowej możemy stworzyć te 2 rodzaje pytań. Będą się one różniły swoją konstrukcją w zależności od czasu.
W przypadku Present Simple pytania zamknięte budujemy następująco:
- DO/DOES + + CZASOWNIK + RESZTA ZDANIA
Natomiast pytania otwarte tak:
- [ZAIMEK] + DO/DOES + + CZASOWNIK + RESZTA ZDANIA
W każdym wzorze w miejsce „hipcia” wstawiasz podmiot zdania. Formy zaznaczone kolorem zielonym obowiązują wyłącznie w przypadku, gdy tym „hipciem” jest on/ona/ono 😉
Na marginesie wplatam wierszyk, który zawsze powtarzam swoim Uczniom:
„S” JAK WIDZI „DOES”, TO UCIEKA W LAS!
Zatem pamiętaj, że jeżeli w zdaniu pojawia się „does”, to końcówkę „s” przy czasowniku już wyrzucamy 😊
UWAGA! Pamiętaj, że powyższe zasady dotyczą wszystkich czasowników angielskim z wyjątkiem:
– „to be” (być);
– „have got” (mieć);
– czasowników modalnych (np. can, must, should, could).
Ale o nich w osobnym wpisie 😉
OK! Wiemy już jak konstruować zdania twierdzące, przeczące i pytające w formie Present Simple. Teraz pozostaje druga – równie ważna – kwestia: w jakich sytuacjach ja tej formy użyję?
Tutaj chwila dygresji – na temat SYTUACJI właśnie 😉 Otóż pamiętaj, że użycie jakiejkolwiek formy czasowej w języku angielskim będzie ZAWSZE zależało od SYTUACJI, bo to ona nadaje KONTEKST naszej wypowiedzi. Nie wkuwaj na blachę sztywnych regułek gramatycznych dotyczących użycia czasów, bo prędzej czy później i tak dojdziesz do wniosku, że niewiele Ci to daje w przełożeniu na praktykę (czyli produkcję językową – mówienie, pisanie). Swoim Kursantom zawsze powtarzam, żeby zapamiętywali KONTEKSTY użycia danej formy czasowej w odniesieniu do ICH WŁASNEGO ŻYCIA (P.S. badania naukowe potwierdzają, że im bardziej personalizujemy proces nauczania, tym lepiej i sprawniej on przebiega 😉).
Zatem jakie to konteksty w przypadku Present Simple? Gdy mówisz o:
- Rzeczach stałych (relatywnie oczywiście:P) w Twoim życiu – praca, rodzina, miejsce zamieszkania; np. Pracuję w firmie X; Mam żonę i 2 dzieci; Mieszkam w Polsce.
- Swoich przyzwyczajeniach/nawykach/hobby – chodzi o określenie powtarzalności danej czynności; np. Codziennie wstaję o 7; W piątki chodzę na squasha; Lubię jeździć na rowerze.
- Rzeczach stałych, bo takie są prawa natury – np. Słońce codziennie wschodzi i zachodzi; Woda wrze w temperaturze 100 stopni Celsjusza.
Taka wiedza wystarczy Ci na początek 😊
Z kolei na wyższych poziomach wtajemniczenia językowego dowiadujemy się, że formy Present Simple możemy użyć w jeszcze kilku kontekstach. Oto one:
- Gdy opowiadamy komuś treść filmu/książki – zauważ, że w języku polskim zwyczajowo w takiej sytuacji używamy formy przeszłej, np. W pierwszym odcinku serialu główna bohaterka poznała w kawiarni mężczyznę, z którym rozmawiała przez wiele godzin. Natomiast w języku angielskim odpowiednik tego zdania w tłumaczeniu na polski brzmi: W pierwszym odcinku serialu główna bohaterka poznaje w kawiarni mężczyznę, z którym rozmawia przez wiele godzin. Dlaczego tak jest? Nie wiem 😛 Aczkolwiek mogę przypuszczać, że chodzi o „pójście na skróty”. Gdyby opowiadać historię z książki z zachowaniem wszelkich form czasowych w języku angielskim, byłoby strasznie długo i ciężko. A tak możemy każdą czynność opisać przy użyciu formy Present Simple. Dużo prościej i lżej, prawda? 😀
- Gdy komentujemy wydarzenia sportowe na żywo – być może nie jesteś komentatorem sportowym, więc w praktyce rzadko odniesiesz się do tej sytuacji 😛 Ale już widzem czy słuchaczem widowisk sportowych na pewno jesteś 😀 Jeżeli miałeś kiedykolwiek okazję oglądać mecz piłki nożnej komentowany przez anglojęzyczną osobę, na pewno zauważyłeś, że używa ona zdań właśnie w formie Present Simple. (swoją drogą w języku polskim mamy podobnie – komentatorzy mówią „Błaszczykowski podaje do Lewandowskiego. Lewandowski mija obrońcę i GOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOL!” 😉)
- Gdy mówimy o PRZYSZŁOŚCI (taaaak, to właśnie ten moment kiedy dużo ludzi ma minę w stylu „whaaaaaaat?!”:P) – ale nie o byle jakiej przyszłości 😀 Otóż Present Simple użyjesz wyłącznie wtedy, kiedy mówisz o czynności/sytuacji/wydarzeniu, które wydarzy się w przyszłości, BO TAK WYNIKA Z ODGÓRNEGO/OFICJALNEGO PLANU. W praktyce są to wszelkiego rodzaju rozkłady jazdy, agendy, plany lekcji itp. Zatem jeżeli chcesz powiedzieć: „Jutro zaczynam lekcje o godz. 8:00” albo „Mój pociąg przyjeżdża za 15 minut”, to w języku angielskim czasowniki w tych zdaniach będą właśnie w formie Present Simple.
Teraz kilka przykładów angielskich do każdego z powyższych kontekstów (zarówno twierdzenia, przeczenia, jak i pytania – żebyś „oswoił się” z tą formą w różnych konstrukcjach):
I live in New York. [Mieszkam w Nowym Jorku.]
I don’t have any siblings. [Nie mam rodzeństwa.]
Does she work at IBM? [Czy ona pracuje w IBM?]
- Przyzwyczajenia/nawyki/hobby:
Mary usually drinks coffee with sugar. [Mary zazwyczaj pije kawę z cukrem.]
My dad often reads books. [Mój tata często czyta książki.]
Where do you usually spend summer holidays? [Gdzie zazwyczaj spędzasz letnie wakacje?]
Snow melts when it is warm. [Śnieg topnieje, gdy jest ciepło.]
The Sun rises on the East. [Słońce wstaje na wschodzie.]
Oil doesn’t combine with water. [Olej nie łączy się z wodą.]
- Streszczanie filmu/książki:
The book tells the story of a young woman. She decides to quit her job and move abroad. There she meets a handsome guy…. [Książka opowiada historię młodej kobiety. Decyduje się ona rzucić pracę i wyprowadzić za granicę. Tam poznaje przystojnego pana….]
- Komentowanie wydarzeń na żywo:
Lewandowski runs with the ball. He passes the goalkeeper, kicks the ball aaaaaaand…… GOAAAAAL! [Lewandowski biegnie z piłką. Mija bramkarza, kopie piłkę iiiiiiiii………… GOOOOOOL!]
- Zaplanowane wydarzenia w przyszłości:
My bus arrives in 15 minutes. I don’t want to be late. [Mój autobus przyjeżdża za 15 minut. Nie chcę się spóźnić.]
The conference starts at 9 am on Friday and finishes at 6 pm on Sunday. [Konferencja zaczyna się o 9 w piątek i kończy o 18 w niedzielę.]
Ufff… teorię mamy za sobą! Teraz pora na praktykę. Pewnie zastanawiasz się jak to zrobić? Oczywiście najlepiej na zajęciach [KLIK], ale spokojnie możesz ćwiczyć we własnym zakresie.
Co polecam swoich Uczniom? Oto kilka wskazówek:
- Kiedy o czymś myślisz (a takich sytuacji w ciągu dnia jest mnóstwo – lubimy rozmawiać sami ze sobą w swoich głowach:D), zastanów się które z tych myśli przełożysz na formę Present Simple w języku angielskim.
Przykład: jadę autem i myślę „Codziennie jeżdżę tą trasą.” Jest to klasyczny przykład nawyku, zatem jak najbardziej po angielsku powiem „I go this way every day”.
- Kiedy już ustalisz sam ze sobą, że daną myśl możesz „przekuć” na angielskie Present Simple, pobaw się formami 😀 To znaczy przerób swoje zdanie: najpierw zmień osobę z „I” na „he” i zastanów się co z dalszą częścią zdania, potem spróbuj zrobić przeczenie „Nie jeżdżę tą trasą codziennie” lub „On nie jeździ tą trasą codziennie” itd. Dzięki temu samodzielnie poćwiczysz samą konstrukcję czasową (przede wszystkim nauczysz się świadomie dodawać końcówkę -s do czasownika tam, gdzie to potrzebne – bardzo dużo osób o tym niestety zapomina).
- Wyobraź sobie, że jesteś na pierwszej randce z kimś. Zastanów się jakie pytania, które na pewno zadasz takiej osobie, w przełożeniu na język angielski będą w formie Present Simple (czyli na pewno pytanie o pracę/rodzinę/miejsce zamieszkania/hobby/nawyki itp.).
- Następnie spróbuj te pytania ułożyć po angielsku i je wypowiedzieć na głos! Wiem, że ktoś, kto Ciebie słucha, mógłby pomyśleć, że masz rozdwojenie jaźni, but don’t worry!
- Jeżeli jeszcze Ci mało, to możesz na te swoje pytania odpowiadać 😀 Oczywiście najlepiej również na głos 😉 powoli, na spokojnie! Tak, żebyś mógł sam siebie skontrolować pod kątem poprawności językowej.
Wiem, że może się to wydawać dość…. kontrowersyjne 😉 Ale uwierz mi, naprawdę działa! Po prostu korzystaj z każdej myśli, która w ciągu dnia przychodzi Ci do głowy. Dokonaj analizy, zastanów się czy akurat tę myśl po angielsku możesz powiedzieć w formie Present Simple i jeśli tak, to przetłumacz ją sobie! To pierwszy krok do nabycia płynności w mówieniu z jednoczesnym zachowaniem poprawności językowej 😊
Ufff! Dotarliśmy do końca lekcji pt. „Present Simple – raz na zawsze” 😀
Mam nadzieję, że pomogłam Ci poukładać sobie tę formę w głowie i zrozumieć jej użycie w języku angielskim.
Kolejny krok należy do Ciebie – ćwicz, ćwicz i jeszcze raz ćwicz! Tylko w ten sposób ogarniesz to w praktyce.
Jeżeli chciałbyś coś jeszcze wyjaśnić, o coś zapytać, to pamiętaj, że do 17. lipca możesz skorzystać z naszej Bezpłatnej Konsultacji Językowej Online! Wystarczy, że zarejestrujesz się poprzez nasz formularz [KLIK].
Jeżeli jednak czujesz, że potrzebujesz bardziej długofalowej pomocy z językiem, zapisz się na jeden z naszych kursów online. Do wyboru masz aż 3 pakiety [KLIK]. Możesz zapisać się tutaj [KLIK].
W kolejnym wpisie omówimy kolejną formę teraźniejszą – Present Continuous. STAY TUNED!
Love,
Iga